HAVEP produceert (beschermende) werkkleding voor diverse uiteenlopende sectoren zoals de bouw, agrarische sector en (chemische) industrie. De kleding wordt door HAVEP ontworpen en alle grondstoffen worden rechtstreeks ingekocht bij diverse leveranciers, in hoofdzakelijk Europa. HAVEP produceert de kleding in haar eigen atelier in Macedonië en werkt daarnaast samen met andere ateliers. “HAVEP is al een tijd bezig met verduurzaming en we hebben al best veel gedaan. We willen het niet minder slecht doen, maar juist een positieve impact maken. Toch staan we nog steeds aan het begin. Er is nog veel te doen.”
Voor welke uitdagingen staat HAVEP?
De kledingindustrie is (helaas) één van de meest vervuilende in de wereld. De materialen die worden gemaakt om werkkleding waterafstotend of beschermend te maken, zijn vaak schadelijk voor het milieu. Er zitten hoge eisen aan werkkleding ten aanzien van veiligheid. Deze kleding moet heel sterk zijn. Het is daardoor minder makkelijk om gerecyclede vezels in te zetten, aangezien dit meestal ten koste gaat van de sterkte van de vezel.
Het recyclingproces is nog een echte technologische uitdaging. Er is op dit moment nog geen techniek om goed en op grote schaal te kunnen recyclen.
Daarnaast is het een logistieke uitdaging om van de diversiteit aan producten, kleding te recyclen en van oude grondstoffen nieuwe grondstoffen te maken. En het is een financiële uitdaging: duurzame grondstoffen zijn op dit moment vaak duurder dan niet-duurzame grondstoffen. Dus een combinatie van technologische, logistieke en financiële uitdagingen.
Hoe gaat HAVEP hier mee om?
HAVEP werkt aan duurzaamheid op verschillende fronten. We hanteren de 4 uitgangspunten van Ellen MacArthur voor circulariteit:
- Kwaliteit en levensduur van kleding: De kleding zolang mogelijk mee laten gaan. Dit begint bij het maken van kwalitatief goede en degelijke kleding. En daarnaast biedt HAVEP reparatieservices e.d. aan.
- Recycling: Waar het kan zoveel mogelijk recyclen. Om dit in de praktijk te brengen is HAVEP begin dit jaar een samenwerking gestart met een textiel-recyclingbedrijf om de kleding die we terug nemen zo goed mogelijk te verwerken.
- Detox: Naarmate we met meer circulaire modellen werken, denken we ook na over de materialen die gebruikt worden in de kleding en daarmee in de kringloop worden opgenomen. HAVEP heeft een lijn ontwikkeld die vrij is van bepaalde schadelijke verfstoffen.
- Verduurzamen van de vezels: Zolang nog niet alles van gerecyclede grondstoffen gemaakt kan worden, proberen we in ieder geval zoveel mogelijk duurzame vezels in te zetten. Een voorbeeld daarvan is de ambulance kleding die HAVEP sinds 2019 produceert. Hier zit voor een groot deel bio-katoen in verwerkt en Tencel® (een duurzame vezel), daar is veel minder water voor nodig. Of onze Multi Shield collectie, een multinormen lijn waarin ook gebruik is gemaakt van lyocell als duurzame vezel.
Wat heeft HAVEP in de CIRCO Track geleerd?
We hebben nieuwe circulaire businessmodellen leren hanteren. Er is een ontwerp gemaakt van een circulair businessmodel dat gericht is op het leveren van een klantgerichte service. Dit werken we nog verder uit. Het model moet voor alle ketenpartners interessant zijn, zodat iedereen een businesscase heeft, anders krijgen we het niet van de grond.
HAVEP is een pilot gestart in samenwerking met SaXCelL (een spin-off van de hogeschool Saxion), om gebruikt textiel weer om te zetten naar hoogwaardig nieuw textiel. Die techniek is voor de lange termijn veelbelovend. Op die manier verliezen de vezels niet de kwaliteit. HAVEP probeert bij meer van dit soort initiatieven aan te haken.
Na de Track is HAVEP een proef aangegaan met het recyclingbedrijf CVB Ecologistics. In een aantal proeven is er gekeken hoe oude gedragen werkkleding zo goed mogelijk kan worden verwerkt. Daarmee is gezamenlijk een nieuwe service opgezet: ‘Collect & Recycle’. Dealers van HAVEP die aangesloten zijn bij deze service krijgen een rapport van wat er met de ingezamelde kleding is gebeurd. Tussentijds zijn er evaluaties om te kijken hoe HAVEP de kleding anders kan produceren, zodat het weer makkelijker verwerkt kan worden of manieren om tot een nog hoogwaardiger recycleproduct te komen.
Dit zijn lange trajecten. De kleding komt pas terug via de inzameling na einde levensduur. We hebben vooral gekeken hoe we dit traject kunnen laten slagen voor alle partijen, hoe we de risico’s spreiden en de kosten verdelen.
Wat is de grootste kans van circulair ondernemen?
De grootste kans is de positieve impact die je maakt als sector, om uiteindelijk naar een duurzaam model over te gaan dat men tot in lengte van dagen kan uitvoeren zonder schadelijke effecten.
Tenslotte is het ook een kans om een inspiratiebron te kunnen zijn voor andere textielbedrijven. Het is heel inspirerend om met andere partners samen te werken, daar leer je als bedrijf ook weer van. Het is een dynamisch proces om op een andere manier naar de industrie te kijken en mee te bewegen met de ontwikkelingen, dat biedt zeker ook kansen.
“We zijn al een tijd bezig en hebben al best veel gedaan. Toch staan we nog steeds aan het begin van de verduurzaming. Er is nog veel te doen.”
Op de korte termijn levert duurzaam ondernemen misschien (nog) niet zoveel op, maar op de lange termijn is dit de (enige) oplossing. We staan met elkaar voor de uitdaging op milieugebied dat we meer van de aarde gebruiken dan we hebben.
De overheid moet ook steeds meer circulair inkopen. HAVEP sluit zich aan bij initiatieven en bedrijven met dezelfde ambities voor circulariteit. Het helpt dat HAVEP kleding kan aanbieden die aansluiten bij die ambities.
We zijn al een tijd bezig en hebben al best veel gedaan. Toch staan we nog steeds aan het begin van de verduurzaming. Er is nog veel te doen.
“HAVEP heeft als ambitie om in 2025 90% circulair te zijn.”
Wat zijn de ambities van HAVEP en hoe gaan jullie daar nu mee aan de slag?
De ambitie is om in 2025 90% circulair te zijn. Dat is een stip op de horizon en geeft ons een focuspoint om dat op alle gebieden uit te voeren: de levensduur, de recycling, het detoxen en het verduurzamen. Dit is een mooie ambitie.
Nu kijken we hoe we dat binnen het bedrijf concreter kunnen maken en hoe we met de verschillende afdelingen KPI’s en vooruitgang kunnen boeken. Door duurzame vezels toe te passen in de kleding en andere typen contracten met bedrijven af te sluiten. Door kleding op te halen en te recyclen. Dat zijn allemaal componenten die bijdragen aan circulair ondernemen.
Biedt circulair ondernemen in deze Corona crisis juist kansen of werpt het belemmeringen op? Hoe zien jullie dat?
Voor bedrijven met een lange supply chain is het in Corona tijd vaak ingewikkelder om te ondernemen. HAVEP heeft als voordeel dat het alles rechtstreeks inkoopt bij de grondstofleveranciers. Ook werken wij al jarenlang nauw samen met de confectieateliers. Door die rechtstreekse contacten kunnen wij in tijde van een crisis snel schakelen.
Bij een financiële crisis kan het een belemmering worden. Verduurzaming en circulariteit kosten in het begin vaak extra geld en moeite. Ten tijde van economische crisis zien we dat veel bedrijven terugvallen op zichzelf om te overleven. Circulair ondernemen is afhankelijk van meer ketens en van de mogelijkheid om extra stappen te kunnen zetten, iets wat tijdens een crisis niet altijd lukt.
“Kennis delen is op lange termijn voor iedereen gunstig. Als je het samen doet heb je veel meer effect.”
Heeft HAVEP hier nog andere partijen bij nodig?
In het kader van recycling hebben we andere partijen nodig voor de afzet van materialen. Als industrie zijn we afhankelijk van technologische ontwikkelingen om het recyclingproces te versnellen. Daarnaast hebben we onze grondstofleveranciers nodig bij de productie van milieuvriendelijkere grondstoffen. We hebben ook onze klanten nodig die op een andere manier over kleding nadenkt, kleding wil afnemen en eventueel ook kleding wil inleveren. Alle betrokken partijen zijn nodig om hierin mee te gaan.
Zou je andere partijen aanraden om ook met circulaire ontwerpprincipes te ondernemen? Waarom wel / niet?
Jazeker, het is zelfs noodzakelijk, dus het moet. We dragen allemaal verantwoordelijkheid hier in en hebben de samenwerking in de sector nodig om vooruitgang te kunnen boeken. HAVEP kiest voor grootschalige samenwerking. Nederland loopt voorop met circulair denken. Het gedachtegoed om duurzaam te ondernemen wordt wel gestimuleerd, al is het op sommige vlakken nog wat traditioneel. Iedereen wil hier wel wat mee. Je hebt schaalgrootte nodig om verandering te maken. Kennis delen is op lange termijn voor iedereen gunstig. Als je het samen doet heb je veel meer effect.
“Denk na over wat je koopt. We hebben allemaal een aandeel in het creëren van een circulaire economie.”
Wat raad je de consument aan?
Denk na over wat je koopt. Stel jezelf de vraag of je iets wel echt nodig hebt. En waar het vandaan komt. Je kan zelf enorm veel doen. HAVEP heeft onderzoek gedaan samen met ECOchain (lifecycle analysis) om te kijken waar de grootste milieu impact zit van alle materialen en processen. Van de katoenteelt en polyester productie tot het verven van de kleding. Van de transport en confectie tot de wasmachine. Alle stappen in de keten hebben een impact op het milieu. Alles bij elkaar opgeteld blijkt dat het wassen & drogen van kleding en de keuze van de grondstoffen de grootste invloed hebben op de hele cyclus.
Dus vraag jezelf af: Hoe gebruik ik mijn kleding? Wat koop ik precies? Hoe ga ik ermee om? Suggesties: wat meer tijdloze producten kopen, wat minder met de mode meegaan, kleding wat langer dragen en voor hergebruik naar de kringloopwinkel brengen.
Het gaat niet vanzelf. Denk na bij wat alles wat je doet en koopt. Als iets erg goedkoop is, ga dan na hoe dat kan. We hebben allemaal een aandeel in het creëren van een circulaire economie, dus wees je bewust van de producten die je aanschaft.