Welke kansen liggen er in Turkije op het gebied van de circulaire economie?
“Er zijn drie redenen dat in Turkije veel mogelijkheden zijn voor circulaire activiteiten. Ten eerste zijn hier veel bedrijven die gericht zijn op de Europese markt, bijvoorbeeld op het gebied van textiel en consumentenelektronica. Deze bedrijven moeten continu zorgen dat ze op gelijke voet blijven met de concurrentie en ze houden de markt dus goed in de gaten. Zij zien ook dat de circulaire economie in Europa groeit en ze willen en moeten hierin mee. Ten tweede heeft Turkije te maken met een enorm afvalprobleem; iets dat natuurlijk speelt in meer landen. Het bewustzijn hierover bij mensen groeit. Ten derde; Turkije is momenteel nog erg afhankelijk van de import van primaire grondstoffen. Op micro-economisch vlak is het belangrijk om die import te verminderen, als je kijkt naar de handelsbalans. Hoe meer je die import vermindert, door in het land zelf bijvoorbeeld meer te doen aan recycling, hoe beter dat is voor de economie als geheel.”
“Sommige grote Turkse bedrijven zijn al actief op het gebied van circulair ondernemen. Een mooi voorbeeld is Arçelik, de grootste producent van witgoed in Turkije. Dit bedrijf heeft een stofzuiger geïntroduceerd die is gemaakt van 90% gerecycled plastic. Ook hebben ze gerecyclede plastic flessen gebruikt voor de kunststof onderdelen van hun wasmachines. Hun doel is om het gebruik van gerecycled plastic in de maakindustrie te normaliseren. Een ander voorbeeld is Sütaş, een van Turkije’s grootste melkproducenten, dat bijna al zijn organische afval gebruikt voor de productie van biogas.”
Hoe is het contact tussen de ambassade in Istanbul en CIRCO tot stand gekomen?
“In de herfst van 2018 vonden in Istanbul twee grote design-gerelateerd events plaats; de Istanbul Design Biennale en de Turkey Design Week. Als consulaat-generaal organiseerden wij in dit kader workshops met het thema ‘Co-design; samen leefbare steden ontwerpen’. Hierbij draaide het erom experts met verschillende achtergronden en uit verschillende steden samen te brengen; de multi-stakeholder-methode. Deze methode wordt in Nederland al veel toegepast, maar in Turkije nog niet, en dat willen we hier stimuleren. In dat kader nodigden we ook CIRCO uit voor een miniworkshop. Dat paste goed omdat het in de sessies van CIRCO ook gaat om samen ontwerpen. Ook vond er die week nog een Design Class plaats voor Turkse ontwerpers met verschillende achtergronden; onder anderen architecten en mode-ontwerpers. Sindsdien is de samenwerking blijven bestaan en verder doorgegroeid.”
Waarom werkt de samenwerking zo goed?
“De CIRCO-methode past goed bij de manier van werken in Turkije. Het is ook niet zonder reden dat we al zo lang zaken doen. Ik denk dat dat ermee te maken heeft dat de mensen in Turkije graag samenwerken, mensen zijn niet zo heel individualistisch ingesteld. Er is veel ondernemerschap. De CIRCO-methode, waarbij co-design belangrijk is en mensen met verschillende achtergronden samenkomen en met elkaar meedenken, past hier daarom goed. De eerste keer dat ik aanwezig was bij een Track, was ik verrast over de energie en de kwaliteit van de deelnemers. Er gebeurde echt wat. Ik merkte gelijk dat de methode aansloeg.”
Hoe werkt de ambassade aan het bereiken van de eigen doelen door middel van de samenwerking met CIRCO?
“Onze rol is vooral die van verbinder. Wij positioneren Nederland in Turkije als voorloper op het gebied van de circulaire economie, door de Nederlandse expertise hier naartoe te brengen en commerciële mogelijkheden voor Nederlandse bedrijven te creëren. Ook zetten we relevante netwerken op in Turkije en zoeken we verbindingen tussen bedrijven. Soms doen we dat heel proactief; een mooi voorbeeld is de EBRD-financiering (European Bank for Reconstruction and Development) die we hebben binnengehaald. Daarmee kunnen Turkse bedrijven via vouchers expertise inhuren om eerste stappen te zetten op het gebied van circulair ondernemen. En dan gaat het vooral om de kleinere bedrijven, want grotere bedrijven hebben hiervoor zelf wel kapitaal beschikbaar. Daar ligt wat ons betreft de komende tijd ook de grootste uitdaging: we moeten de hele keten meenemen – niet alleen de grotere, maar ook de kleinere bedrijven. Daarom zijn die vouchers ook zo interessant.”
Wat zijn, in jullie ogen, de sterke punten van de CIRCO-methode?
“De methode focust niet alleen op de business-kant, maar ook op ontwerpstrategieën. Het is een mooie combinatie van beide. Ook vinden we het goed dat de Track echt begint bij het begin. Alles komt aan bod; van wat een circulaire economie nou eigenlijk precies inhoudt tot waardeketens en een circulaire propositie. Dit werkt inspirerend en bedrijven kunnen het geleerde gemakkelijk toepassen. Daarnaast past de methode goed bij de manier van werken en de dynamiek van bedrijven. Tijdens de Track bereiden deelnemers een concrete roadmap voor waarmee ze hun nieuwe circulaire verdienmodel naar de markt kunnen brengen. Als laatste vinden we het Train de Trainer-concept heel belangrijk; daardoor zijn we in staat om de methode echt lokaal toe te passen.”
Klik hieronder voor meer informatie over CIRCO buiten Nederland:
Discussieer mee