Circulair transferpapier: een eerste verkenning

Het afval van de klant, wiens verantwoordelijkheid is dat?

Tijdens de CIRCO Track ‘Product Ontwerp voor Circulariteit – Consumentenproducten’ plozen Van Vreeswijk en Sportel de waardeketen van het transferpapier uit. Dat leverde verrassende inzichten op. Sportel: “Het idee dat je al tijdens de ontwerpfase rekening houdt met de afvalfase, was nieuw voor ons. Producentenverantwoordelijkheid voor de afvalfase van onze klant is een game changer. Hoe we nu papier maken, leidt voor sommige klanten aan de andere kant van de wereld tot een probleem. Dat willen we niet; we willen onze klanten ontzorgen. We willen met ze meedenken en hen opties kunnen aanreiken voor wat ze na gebruik met het papier kunnen doen.”

Al snel ontdekten Van Vreeswijk en Sportel dat er veel kanten aan het verhaal zitten. Sportel: “Doordat wij klanten hebben over de hele wereld, is er geen kant-en-klare oplossing mogelijk. Ons oorspronkelijke idee was om het papier terug te nemen en opnieuw in te zetten, maar het is helemaal niet voordelig én ook niet perse goed voor het milieu om al dat papier terug te halen uit bijvoorbeeld Azië, de Verenigde Staten of Zuid-Amerika. Ook kwamen we erachter dat we van veel klanten helemaal niet weten wat ze doen met het gebruikte transferpapier. Van sommige klanten hoorden we dat ze het verbranden en vervolgens de restwarmte zelf weer gebruiken. In eerste instantie is de reactie dan: verbranden, dat moet je niet willen. Maar het kan best zo zijn dat dat in die situatie – voor die klant, in dat land – een prima optie is.”

“Producentenverantwoordelijkheid voor de afvalfase van onze klant is een game changer voor ons. Hoe we nu papier maken, leidt voor sommige klanten aan de andere kant van de wereld tot een probleem. Dat willen we niet.”

Om te zorgen voor zoveel mogelijk waardebehoud zou Neenah Coldenhove vooral moeten kijken naar hergebruik, zo leerden ze tijdens de Track. Van Vreeswijk: “Nadat klanten het papier hebben gebruikt, houden ze een rol papier over waarvan de samenstelling is veranderd, waardoor simpele recycling niet altijd makkelijk mogelijk blijkt. We weten nog niet precies hoe dat komt. Dat moeten we uitzoeken, maar dat kost tijd en geld en heeft niet de hoogste prioriteit. Een denkrichting kan zijn om een materiaal te ontwerpen dat vaker te gebruiken is, maar daar zijn we dan weer niet goed voor ingericht, want wat gaan we dan als papierfabriek doen? Zo’n denkrichting krijgt steun als ook vanuit de overheid dit soort productontwerp wordt beloond.”

Samenwerking met Fieldlab Saxion

Ook uit onderzoek van studenten van het Fiedlab Circulaire Innovaties van Hogeschool Saxion blijkt dat hergebruik een goede optie is. Vorig jaar onderzochten zij bij twintig klanten van Neenah Coldenhove over de hele wereld wat zij met het papier doen. De verschillende aanpakken zijn vervolgens door de studenten in een verkorte Life Cycle Assessment vergeleken.

Van Vreeswijk: “De uitkomst van dat onderzoek is, kort gezegd, dat het genuanceerd ligt. Het verschilt per situatie, dus per klant en per locatie, wat er het beste met het papier gedaan kan worden. Van tevoren dacht ik dat we tenminste moeten zorgen dat we een product ontwerpen dat recyclebaar is. Ik denk dat dit nog steeds zo is, maar het is niet de enige optie. Ik heb door het Saxion-traject geleerd dat hergebruik in een hoogwaardiger, dat wil zeggen in een duurzamer product misschien wel interessanter is dan dat je er koste wat kost opnieuw papier van maakt. Met hergebruik in een tweede of derde leven geef je het product een langer leven, dat heeft allerlei voordelen.”

Sportel: “Uit het onderzoek zijn een paar mooie voorbeelden naar voren gekomen over wat er nu gebeurt met ons papier. Zoals Mexico, waar ons papier tenminste drie keer wordt gebruikt. Na de transfer wordt het papier een tweede keer ingezet bij het knippen van textiel en een derde keer wordt het versnipperd en ingezet bij de productie van zogenaamde pinata’s. Een mooi voorbeeld van een heel specifieke lokale toepassing. Een ander voorbeeld is Groot-Brittannië, waar we meerdere klanten hebben en waar we ook een zusterbedrijf hebben dat boekomslagen maakt. We onderzoeken nu of het afvalpapier van onze klant kan worden ingezet bij onze zuster om er notebookcovers van te maken.”

Elke dag een stapje in de juiste richting

Van Vreeswijk: “We willen voorop blijven lopen en dat doen we sinds jaar en dag door onze klant te ontzorgen, we willen ze niet opzadelen met een probleem maar juist een oplossing bieden. Dat is producentenverantwoordelijkheid. Sommige klanten hebben zelf al waardevolle toepassingen voor hun afvalpapier gecreëerd, en dat kunnen wij gebruiken om anderen mee te inspireren. Klanten die problemen hebben, die bijvoorbeeld moeten betalen voor de afvoer van het gebruikte papier, kunnen we gaan helpen. Zeker als er een aantrekkelijke businesscase onder ligt en er waarde is te halen.”

“De volgende stap is daarom om waardevolle en inspirerende voorbeelden te verzamelen en in het licht te zetten. Niet alleen voor andere klanten, maar ook voor onszelf. Aan het bewustzijn om duurzaam, circulair en zonder verspilling bezig te zijn moet elke dag gewerkt worden. Zo komen we steeds een stap verder en ontdekken we nieuwe dingen.” Sportel: “Ik had niet gedacht dat deelname aan de CIRCO Track ons zo lang zou bezighouden. We zijn er nog lang niet maar het is een mooi en interessant proces, want we ontdekken nieuwe inzichten in ons bedrijf, in de waardeketen en bij onze klant.”

Dirk van Vreeswijk en Ron Sportel komen graag in contact met bedrijven in of rondom de provincie Gelderland of met bedrijven die actief zijn in de papierbranche, om te sparren over circulair ondernemen en kansen. Neem contact met hen op via dirk.vanvreeswijk@neenah.com