Circulaire woningbouw begint bij begrip tussen bouwers en opdrachtgevers

“Nadat we in de CIRCO Track ons circulaire glas als businessmodel in de markt konden zetten bleken er veel meer deuren open te gaan dan we verwacht hadden. Er ging een hele circulaire markt voor ons open. Ons advies: CIRCO Track, doen!”

De uitdaging

Bedrijven in de bouwsector zoeken naar circulaire oplossingen. Daarbij is het de uitdaging om zoveel mogelijk waarde te behouden. Een veelgebruikt model hiervoor is de waardepiramide. Een praktisch hulpmiddel dat wordt ingezet om waardecreatie en -destructie in beeld te brengen.

bron: Circular Economy – Master Circular Business with the Value Hill

Aan de rechterkant staan de verschillende ‘R-strategieën’. Hoe hoger op deze R-ladder, hoe beter de economische en ecologische waarde behouden blijft. Het gaat dan niet alleen om bewustwording van bedrijven, maar juist ook in de (ontwerp)uitvoering van het product en de dienst die ze leveren.

De afgelopen jaren hebben tientallen bedrijven uit de woningbouwsector in CIRCO Tracks handvatten gekregen voor verdere innovatie. Een voorbeeld: begin 2021 hebben elf bedrijven uit de regio Flevoland de CIRCO Track ‘Betaalbare circulaire woningbouw Flevoland ‘ doorlopen. Deze Track werd georganiseerd door Horizon Flevoland. Zij hebben met deze CIRCO Track Flevolandse ketenpartners in de bouw de mogelijkheid geboden om samen circulaire business te ontwikkelen met expliciet aandacht voor de afstemming tussen vraag en aanbod in de regio. De deelnemers vormden een brede vertegenwoordiging van de woningbouw keten: woningcorporaties, bouwbedrijven (traditioneel en prefab houtbouw), installateurs en onderaannemers in glas- en kozijnwerk.

“Prefab houtbouw is nog geen circulaire bouw. Er ligt nog een enorme circulaire business kans aan het einde van de eerste levensduur: Van wie zijn tegen die tijd de componenten, wat zijn ze waard, waar worden ze weer ingezet? Hier valt nog veel te winnen.”

De learnings

De deelnemende (prefab)bouwbedrijven zijn allemaal op hun eigen wijze gespecialiseerd in Industrieel, Flexibel en Demontabel (IFD) bouwen. Dit zijn al lang gebruikte termen in de woningbouw die zeker tot efficiëntie en vermindering van materiaalgebruik hebben geleid. Inmiddels wordt IFD bouwen vaak als ‘circulair’ in de markt gezet. Hierin ligt een kans om de producten en diensten van de deelnemers zo hoog mogelijk op de R-ladder te krijgen. Want het remontabel maken van (onderdelen van) gebouwen is een prachtig onderdeel van circulariteit, het werkelijk opnieuw inzetten van de al in omloop zijnde componenten is de volgende stap.

De opdrachtgevers vormen in de zoektocht naar circulaire oplossingen een aparte groep. Zeker in de bouwsector speelt de afhankelijkheid tussen opdrachtgevers en producenten een cruciale rol. Het circulaire eindproduct kan alleen ontstaan als de twee partijen, de makers en de vragers, met elkaar samen op zoek gaan naar circulaire oplossingen. Begrip voor dit samenspel is de basis voor verandering.

Er zijn inmiddels goede leidraden voor circulair inkopen en aanbesteden verkrijgbaar die helpen om intern beleid bij opdrachtgevers meer circulair te maken. In het najaar van 2021 is het CIRCO Track materiaal doorontwikkeld zodat ook opdrachtgevers heel concreet aan de hand van een case uit de praktijk op zoek gaan naar circulaire oplossingen waarbij de bekostiging over de hele levensduur aan bod komt. Zo lopen vraag en aanbod parallel als een rode draad door de Track en ontstaat er een opening voor Co-design met opdrachtgevers én producenten als stakeholders.

“De Track heeft ons een bredere blik over de hele keten opgeleverd, en daarmee meer inzicht en onderbouwing voor de duurzame keuzes die we maken.”

Kans

Wil je ook concreet aan de slag? Een CIRCO (keten) Track biedt de kans om:

• Samen met ketenpartners circulaire (business en ontwerp-) kansen te ontdekken en er een uit te werken tot een plan, dat op korte termijn realiseerbaar is voor je bedrijf of organisatie.
• De keten bij elkaar te brengen en discussies te voeren rondom concrete casussen.
• Actuele kennis op te doen en concreet bruikbare tools te gebruiken.
• Beter onderling begrip te creëren en contacten te stimuleren tussen bedrijven in de keten. Dit maakt je ideeën slimmer én beter uitvoerbaar.

“Onze klanten vroegen wel eens naar circulaire oplossingen maar we hadden geen idee wat wij hierin zouden kunnen betekenen. De CIRCO Track was een verrassende katalysator en heeft ons een heel nieuw circulair product en een nieuwe business-tak opgeleverd.”

Toegepast in de praktijk

De GSF Glasgroep heeft in de Track een prachtige onwerp- en businesskans gevonden die ze meteen aansluitend in de praktijk doorontwikkeld hebben. Binnen een half jaar hebben ze een nieuwe isolatieglaslijn opgezet waarmee ze eigen geoogst glas uit renovatieprojecten upgraden en terugbrengen in de eigen schadeherstel tak.

Als je samen met ketenpartners kijkt naar circulaire kansen, kun je heel snel concrete stappen maken.

Meer weten of zelf aan de slag? Neem dan contact op met Iris Grobben of Esther Dekhuijzen.