De nieuwe regels zijn niet in één zin samen te vatten. Sommige wegwerpproducten worden verboden, van de rest moet het gebruik sterk worden verminderd en bij andere producten moet straks een bepaald percentage uit gerecycled plastic bestaan. Daarnaast komt er een Uitgebreide Producentenverantwoordelijkheid (UPV), wat inhoudt dat producenten gaan meebetalen aan het inzamelen van afval en het opruimen van zwerfafval en aan het nemen van bewustwordingsmaatregelen voor consumenten. “De nieuwe regels gaan een enorme impact hebben”, denkt Haffmans. “We gaan in ieder geval een stuk minder plastic wegwerpproducten op straat zien. De keerzijde is dat het wel zo kan zijn dat we meer wegwerpproducten van andere materialen gaan zien, zoals papier. Of dat bedrijven kiezen voor andere materialen voor wegwerpproducten, zoals bamboe en hout, die niet persé beter zijn.”
Geen pasklare oplossing
De maatregelen betekenen ook dat veel bedrijven aan de bak moeten. “Een aantal items worden straks verboden, zoals kunststof wattenstaafjes, ballonnen, ballonstokjes en bestek, roerstaafjes, rietjes en borden. Bedrijven moeten dus naar alternatieven gaan kijken. Maar aangezien het gaat om heel verschillende producten, die in diverse sectoren worden gebruikt, is er niet één pasklare oplossing. Ieder bedrijf moet verschillende strategieën gaan verkennen en kijken naar oplossingen op maat.”
Circulaire strategieën
In zijn boek Products that Flow beschrijft Haffmans verschillende mogelijke circulaire strategieën om de stroom wegwerpproducten te verminderen. “De eerste is Rethink. Hierbij gaat het erom dat je out-of-the-box nadenkt over je mogelijkheden. Is de verpakking überhaupt noodzakelijk? Kan je producten ook zonder bestek eten? De volgende strategie is Reuse, dat is nu populair. Herbruikbare bakjes bijvoorbeeld, of dat mensen hun eigen bakje of beker meenemen. Volgens de EllenMacArthur Foundation kunnen we twintig procent van de producten herbruikbaar maken. Dan heb je Reduce, verminderen van de hoeveelheid materiaal, en Recycle, waarbij verpakkingen en disposables van circulair materiaal worden gemaakt en na gebruik weer gerecycled. De laatste strategie is Renew: kan je gebruik maken van bio-based materialen die na gebruik weer composteerbaar zijn?”
Langetermijnoplossing
Veel bedrijven zijn nog niet met de nieuwe regels bezig, merkt Haffmans. “Terwijl ze er toch echt iets mee moeten. Ik raad bedrijven aan naar langetermijn-, duurzame oplossingen te kijken, in de vorm van circulaire businessmodellen en ontwerpstrategieën. Het feit dat voor sommige producten ook nog een UPV gaat gelden, maakt een circulair businessmodel al helemaal interessant. Eigenlijk zijn er drie mogelijke opties: herbruikbaar, recyclebaar en biobased. Ieder bedrijf moet voor zichzelf bekijken wat de meest geschikte oplossing is. Als je één keer goed investeert in een duurzame langetermijnoplossing, ben je voor de komende jaren klaar.”
CIRCO organiseert najaar 2021 de Track Circulaire alternatieven voor single-use plastics, in samenwerking met NRK en KIDV. Hier kunnen horeca, food-retail bedrijven, toeleveranciers en recyclingbedrijven aan de slag om samen het concept van herbruikbare verpakkingen te verkennen en uit te werken. Doe mee!
Ook organiseert CIRCO vanaf eind september 2021 een Track over medische disposables, zoals mondkapjes, schorten en brillen.
Gerelateerde cases
Bio4Pack – Rijststro verpakkingen
Ozarka – Herbruikbare voedselverpakking
Eosta Nature More – Natural Branding
Diergaarde Blijdorp – circulaire dierentuin
Rodenburg Biopolymers – Bioplastic uit aardappelzetmeel
Discussieer mee