Op weg naar circulaire windparken op zee

“Door vanaf de ontwerpfase al samen te werken met ketenpartners, kun je vanaf het begin rekening houden met circulaire ontmanteling van windmolens”

Welke kansen en inzichten ontstonden er tijdens de twee CIRCO Tracks vorig jaar?

“Heerema is gespecialiseerd in het transporteren, installeren en weghalen van grote constructies op zee (‘offshore’), zoals jackets en topsides, maar ook windparken. Tijdens de Track ontstonden er meerdere vragen: als we de windparken niet alleen installeren op offshore constructies, maar ze daar ook weer weghalen, wat doen we er dan vervolgens mee? Leveren we ze ergens af of geven we ze een tweede leven, zodat ze meer waarde behouden? En hoe kunnen we ervoor zorgen dat de windmolens circulair kunnen worden ontmanteld?”

“Over deze vragen zijn we in gesprek gegaan met de andere deelnemers van de Track, onze ketenpartners. Iedereen had zijn eigen waardeketen in beeld gebracht en kwam al snel tot de conclusie dat circulair worden alleen mogelijk is in samenwerking met anderen. Bij windparken zijn veel partijen betrokken: zo heb je onder meer een partij die de windturbines ontwerpt, een partij die ze selecteert en plaatst, een partij die ze weghaalt en een partij die ze daarna verwerkt.”

“Op dit moment heeft de ontwerper van de turbines weinig contact met degene die ze installeert dan wel weghaalt. Maar als je die samenwerking in de ontwerpfase aangaat, kun je dan al rekening houden met circulaire ontmanteling ervan (‘end of life’). We hebben vooral veel gepraat over de vraag wie nou eigenlijk eigenaar is van de windmolens, op welk moment in de waardeketen. We zijn niet tot een concreet antwoord gekomen, maar het ter discussie stellen is de eerste stap op weg naar een antwoord. De verbinding die we tijdens de Track hebben gemaakt met deze bedrijven is bovendien erg waardevol voor ons. Gezamenlijk kijken we de komende tijd hoe we stappen kunnen zetten op weg naar duurzame windparken.”

“Tijdens de Track kwam iedereen, na het in beeld brengen van de eigen waardeketen, al snel tot de conclusie dat circulair worden alleen mogelijk is in samenwerking met elkaar”

Wat is nu de volgende stap op weg naar circulaire windparken op zee?

“In 2021 willen we intern een overzicht hebben van alle stakeholders en materiaalstromen. Een afstudeerder van de TU Delft gaat ons hierbij helpen. Zij doet onderzoek naar het gebruik van datamanagement, met als belangrijkste vraag: hoe kun je materialen uit een windpark weer circulair inzetten? Zodra we alle informatie over stakeholders en materialen op een rijtje hebben, is de volgende stap om contact op te nemen met alle partners in onze waardeketen. Ook dat willen we dit jaar al gaan doen. Verder is het belangrijk om de mindset van onze medewerkers meer te richten op circulair denken. Daarom zijn we onder meer bezig met een stappenplan om intern draagvlak te creëren. Zo bieden we alle medewerkers workshops aan over circulariteit en duurzaamheid en is er een ‘sustainability community’.”

Tijdens jullie deelname aan een CIRCO Track vorig jaar ontstond het idee van de Steel Market Place, een soort interne marktplaats waar gebruikt staal wordt aangeboden zodat het nogmaals ingezet kan worden bij andere projecten. Hoe loopt dat nu?

“Goed! Er wordt veel gebruik van gemaakt. Dat heeft waarschijnlijk ook te maken met de zogenaamde ‘scrap heap mindset’ die we intern hanteren: dat houdt in dat medewerkers altijd eerst kijken wat we nog hebben liggen qua staal, en daarna kijken ze pas naar nieuw staal. Tegelijkertijd blijven we de Steel Market Place continu verbeteren. We hebben een dashboard waarin je kunt zien hoeveel staal we hergebruiken, dat werkt stimulerend. Op dit moment zijn we deze tool weer aan het verbeteren.”