Het artikel ontketende een discussie in onze CIRCO WhatsApp-groep. Want zijn ontwerpers echt de grondleggers van de wegwerpindustrie? Een berucht voorbeeld van overconsumptie veroorzaakt door een ‘geniale’ ontwerpvinding is de tandpastatube: door de opening met tien procent te vergroten werd ook het verbruik en daarmee de winst vergroot. Maar, natuurlijk spelen bij dit soort beslissingen ook technisch bedrijfskundigen een grote rol, die bijvoorbeeld leren spelen met de economische voordelen van een kortere technische levensduur, en daarnaast aandeelhouders die veelal handelen uit winstbejag, en niet te vergeten de koopzuchtige consument.
Meervoudige waardecreatie
Relevanter dan hoe het huidige take-make-waste model is ontstaan, is hoe we er vanaf komen. Van der Laken schrijft het al; ‘the seductive power of design’ is een bekend fenomeen in de design-industrie. We weten hoe we verleidende producten maken, maar hoe zorgen we ervoor dat die verleiding voor meer langdurige relaties tussen mensen en spullen zorgt en we producten zolang mogelijk ‘in the loop’ houden? Het is tijd om het hele productieproces, van opzet en ontwerp tot creatie, onder de loep te nemen vanuit een circulaire intentie. Zodat producten, diensten en businessmodellen niet alleen ontworpen worden voor een eenmalige waardecreatie voor de enkeling, maar voor een meervoudige waardecreatie én voor waardebehoud ten gunste van het grotere geheel.
De totstandkoming van een circulaire economie is niet eenvoudig. De visie van CIRCO is dat deze het resultaat is van circulair ondernemerschap. Dit circulaire ondernemerschap start met het ontwikkelen (en de marktintroductie) van circulaire proposities die worden ontwikkeld op basis van het circulair ontwerpen van producten, diensten, businessmodellen en waardeketens. Hiervoor is ketensamenwerking en -verantwoordelijkheid nodig.
De rol van de ontwerper
Binnen deze keten is zeker een belangrijke rol weggelegd voor de ontwerper. Ontwerpers zijn opgeleid om integraal te denken. Door alle factoren mee te wegen en alle belanghebbenden de juiste vragen te stellen zijn ontwerpers perfect gepositioneerd om een veranderingstraject te leiden of te ondersteunen en effectieve oplossingen aan te dragen. Bij CIRCO zien wij de rol van ontwerpers dan ook als die van ‘change agent’. Begin als change agent met het herdefiniëren van de ontwerpopdracht, zoom uit door te kijken naar het grotere geheel, neem anderen mee in het proces, maak circulaire ontwerpkeuzes en inspireer door een effectieve verbeteraar te zijn.
CIRCO beoogt de transitie naar een circulaire economie te versnellen. Dit doet CIRCO sinds 2015 door producerende bedrijven en ontwerpende professionals te activeren en te equiperen om producten, diensten en businessmodellen circulair te ontwerpen. Naast de kennis die is vastgelegd in de CIRCO-methodologie, is er de afgelopen jaren meer kennis gegenereerd en verzameld, die via het CIRCO kennisplatform wordt gedeeld. Voorbeelden hiervan zijn circulaire cases van bedrijven, de online demo voor een introductie van de methodologie, tools en artikelen over milieu-impact, de businesspotentie tool en diverse andere artikelen over circulair ondernemen en circulair ontwerp.
CIRCO is een programma van CLICKNL en wordt mogelijk gemaakt door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Discussieer mee