Op weg naar een circulaire fietsindustrie in 2028

Update

Met hun bedrijf Circular Cycling wilden CIRCO-trainer Erik Bronsvoort en zijn compagnon Matthijs Gerrits de transitie naar een circulaire fietsindustrie versnellen. Ondanks het feit dat ze besloten ermee te stoppen is hun missie onveranderd gebleven. Daarom gingen ze over tot het schrijven van een boek, ‘From marginal gains to a circular revolution’, waarin ze hun toekomstvisie van de fietsindustrie schetsen. “Een circulaire fietsindustrie is een win-win-winsituatie: voor consumenten, de industrie én voor de planeet.”

Circular Cycling

Wat is het probleem in de fietsindustrie op dit moment?

“Op dit moment werkt de fietsindustrie – net als veel andere sectoren overigens – lineair: bedrijven werken volgens het adagium ‘sell more, sell faster’. Producten worden, bewust of onbewust, ontworpen voor snelle veroudering: ze zijn ‘designed to be outdated’. Om de paar jaar introduceren fietsmerken nieuwe onderdelen voor racefietsen, die niet compatibel zijn met bestaande en oudere onderdelen. Als consument kom je dan ongewild voor de keuze te staan: vervang je een complete groep onderdelen omdat één cruciaal onderdeel kapot of versleten is, of koop je toch maar een nieuwe fiets?”

En hoe zou een circulaire fietsindustrie eruitzien?

“In een circulaire fietsindustrie worden materialen langer gebruikt doordat ze zijn ontworpen met het oog op een lange levenscyclus. Onderhoud is gemakkelijker en door middel van data weten gebruikers wanneer onderdelen ‘af’ zijn en vervangen moeten worden. Reparaties zijn gemakkelijk doordat dit onderdeel is van het businessmodel van fabrikanten. Gebruikte fietsen, onderdelen, apparatuur en kleding kun je terugsturen naar de fabrikant, die onderdelen en materialen gebruikt om nieuwe producten van te maken. Of materialen zijn biologisch afbreekbaar, zodat ze opnieuw onderdeel van de natuur kunnen worden.”

“Om winst te kunnen maken met circulaire ontwerpstrategieën, moeten fietsfabrikanten hun businessmodellen aanpassen”

Hoe zou de fietsindustrie dat concreet kunnen bereiken volgens jullie?

“We hebben een aantal jaar geleden een CIRCO Track gevolgd en de kennis daaruit hebben we nu toegepast op de fietsindustrie. In plaats van de lineaire ontwerpprikkels stellen wij in ons boek vier circulaire ontwerpprikkels voor: ontwerpen voor een lange levensduur; compatibiliteit, aanpasbaarheid en opwaardeerbaarheid; gemak van onderhoud en reparatie en als laatste: kies de juiste materialen.”

“Om met de net genoemde ontwerpstrategieën winst te kunnen maken, moeten fabrikanten hun businessmodellen aanpassen. Belangrijk daarbij is dat een racefiets heel specifieke producteigenschappen heeft die eerder zijn te vergelijken met sportartikelen zoals snowboards dan met een stadsfiets. De rijeigenschappen worden voor een groot deel bepaald door het frame en de maten daarvan, en daarbij kan het gaan om een kwestie van millimeters. Klanten moeten het frame dus echt zelf kopen en perfect passend maken. Daar past het Klassiek Duurzame businessmodel goed bij: een hoogwaardig product met een lange levensduur. Daarnaast heb je de slijtageonderdelen zoals ketting, tandwielen en wielen, die niet klantspecifiek zijn. Je zou een abonnement kunnen afsluiten voor deze onderdelen, waarbij je bijvoorbeeld per kilometer betaalt. De leverancier is dan verantwoordelijk voor de werking van de onderdelen en ook wat ermee gebeurt als ze versleten zijn. Zo kom je voor de hele racefiets uit op een hybride businessmodel: je koopt een frame en betaalt per kilometer voor de slijtageonderdelen”

Circular-Cycling-HR-scaled

De inzichten in jullie boek zijn mede gebaseerd op de ervaringen met jullie bedrijf Circular Cycling. Waarom besloten jullie daarmee te stoppen?

“Een aantal van onze aannames pakte in de praktijk anders uit dan we hadden gedacht. We verkochten hoogwaardige refurbished racefietsen gemaakt van gebruikte onderdelen die we van fietsers en winkels kregen of kochten. Het idee was dat fietsonderdelen uitwisselbaar waren en we van meerdere fietsen combinaties konden maken. Maar in de praktijk bleken onderdelen waarvan je dat wel zou verwachten, soms toch niet compatibel met elkaar te zijn, waardoor we veel meer tijd besteedden aan het bouwen van de fietsen dan we van tevoren hadden gedacht. Ook de marketing bleek een lastig punt. Met refurbished racefietsen zit je eigenlijk tussen twee producttypes in: tweedehands en nieuw. Niemand zoekt naar circulaire of duurzame racefietsen, dus moet je adverteren op termen als ‘tweedehands fiets’ of ‘nieuwe fiets met korting’. Maar voor beide doelgroepen is een refurbished racefiets net niet wat ze zoeken. Dat bleek uit het feit dat we veel hebben uitgegeven aan marketing, maar de conversie heel laag was.”

“Met een lange adem hadden we het wel kunnen redden, maar er kwam nog een derde factor bij: de fietsindustrie ontwikkelt door. Om zich te onderscheiden moeten fabrikanten steeds met nieuwe en andere onderdelen komen, waardoor de compatibiliteit nog minder wordt en de mogelijkheden voor refurbishment dus ook. Uiteindelijk hebben we daarom besloten de stekker eruit te trekken en op een andere manier te gaan werken aan onze missie om de fietsindustrie te verduurzamen. Al met al was het een ontzettend interessant experiment waarvan we veel hebben geleerd en waaruit we lessen hebben getrokken, die we nu delen met de buitenwereld via ons boek.”

In jullie boek stellen jullie dat de fietsindustrie tijdens de Olympische Spelen van 2028 circulair kan zijn. Waarom dan?

“We hebben nog acht jaar om daar te komen en ik denk dat dat precies goed is. De gemiddelde innovatiecyclus binnen de fietsindustrie duurt twee tot drie jaar, dus je hebt nog twee of drie cycli om veranderingen door te voeren. Er werken heel veel creatieve ontwerpers en ondernemers in de fietsindustrie. Natuurlijk vereist de transitie een andere mindset, en die verandering kost tijd. Ik denk dat dat in een stroomversnelling komt zodra de profwielrenners de circulaire economie omarmen, bijvoorbeeld door de eis dat alle fietsen op de Olympische Spelen van 2028 circulair moeten zijn. Consumenten willen wat de profs hebben, dus die zullen dan snel volgen. Het belangrijkste is dat iedereen baat heeft bij deze transitie – een circulaire fietsindustrie is een win-win-winsituatie: voor consumenten, de industrie én voor de planeet.”

‘From marginal gains to a circular revolution’ is als paperback en ebook te koop via de website van Circular Cycling of bij de boekhandel en wereldwijd via Amazon. Ook vind je het boek in onze Kennisbank.

Bekijk ook:

Discussieer mee